با گسترش روز افزون شهرنشینی یکی از معضلاتی که انسان امروزی با آن دست به گریبان است مساله دفع فاضلاب است. به طور کلی آب هایی که پس از استفاده توسط انسان دچار آلودگی شده و امکان استفاده مجدد آن مقدور نیست و دفع مستقیم آن می تواند محیط زیست را آلوده کند فاضلاب گفته می شود.فاضلاب ها انواع مختلفی دارند که فاضلاب انسانی، فاضلاب صنعتی از آن جمله هستند. حال ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که منظور از فاضلاب انسانی چیست؟ به فاضلاب هایی که در اثر مصارف خانگی مانند شستشوی ظروف و لباس، استحمام، شستشوی سطوح، سرویس های بهداشی و... تولید می شوند اصطلاحا فاضلاب انسانی می گویند.
چرا باید فاضلاب را تصفیه کنیم؟ تصفیه فاضلاب دو مزیت اصلی دارد: 1-جلوگیری از تخریب محیط زیست و ممانعت از گسترش بیماری های واگیر دار. 2- به دلیل کمبود آب شیرین در جهان و امکان استفاده مجدد از آب های تصفیه شده در بخش کشاورزی و صنعت. برای رفع مشکل دفع فاضلاب راه حل های مختلفی وجود دارد که بهترین و کم هزینه ترین روش استفاده از پکیج تصفیه فاضلاب است.
پکیج تصفیه فاضلاب چیست؟
به مجموعه دستگاه ها و تجهیزاتی که در جهت حذف آلاینده ها اعم از فیزیکی و شیمیایی از فاضلاب ها استفاده می شود پکیج تصفیه فاضلاب می گویند. این پکیج ها با توجه به موارد استفاده شان دارای بخش های متفاوتی هستند. فاضلاب ورودی به پکیج پس از گذشتن از هر بخش مقداری از آلاینده های آن حذف می گردد تا در نهایت به میزان مطلوب از لحاظ کیفیت برسد. کیفیت آب خروجی از این پکیج ها بستگی به موارد استفاده مجدد از این آب ها دارد به همین دلیل است که تجهیزات مورد استفاده در این پکیج ها با یکدیگر تفاوت دارد.
پکیج تصفیه فاضلاب و انواع فرآیندهای تصفیه
پکیج تصفیه فاضلاب امروزه کاربردهای بسیاری دارد و در اندازهها و قابلیتهای متفاوتی تولید میشوند تا تمامی نیازها را برطرف کنند. امروزه انواع مختلفی از آنها تولید میشود که اکثر پکیج تصفیه فاضلابها با روشهای مختلفی کار میکنند و مهمترین مزیت پکیجها بدون بو بودن است که میتوان در هر مکانی استفاده کرد و از هدر رفت آب جلوگیری نمود. ازجمله پرکاربردترین فرایندهای تصفیه که در سیستمهای تصفیه فاضلاب به صورت پکیج به کار میرود میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- هوادهی گسترده
- دیسکهای بیولوژیکی چرخان
- راکتور ناپیوسته متوالی
- SBRاصلاح شده
- راکتور بیولوژیکی غشایی
واحدهای تشکیل دهنده پکیج تصفیه فاضلاب
آشغالگیر: جهت جلوگیری از ورود مواد جامد بزرگ به پکیج تصفیه فاضلاب که باعث خرابی پمپ ها و گرفتی لوله های خروجی می گردد.
دانه گیر: برای جلوگیری از ورود ذرات شن و ماسه که باعث گرفتی دیفیوزر های هوادهی و در دراز مدت پر شدن واحد های مختلف پکیج تصفیه فاضلاب می گردد.
متعادل ساز: با توجه به اینکه ورود فاضلاب در طول شبانه روز به پکیج تصفیه فاضلاب چه از لحاظ کمی و کیفی متغییر می باشد از یک مخزن متعادل ساز جهت جلوگیری از وارد آمدن شوک های آلی و هیدرولیکی قرار داده می شود.
ایستگاه پمپاژ: با توجه به اینکه لوله های انتقال فاضلاب در زیر زمین هستند و به طبع آن متعادل ساز نیز در زیر زمین اجرا می شود و با توجه به اینکه پکیج های تصفیه فاضلاب معمولا بر روی سطح زمین قرار داده می شوند از یک ایستگاه پمپاژ جهت انتقال فاضلاب به داخل پکیج تصفیه فاضلاب استفاده می شود.
واحد بیهوازی: جهت حذف فسفات از جریان فاضلاب در پکیج تصفیه فاضلاب
آنوکسیک: جهت حذف نیترات از جریان فاضلاب در پکیج تصفیه فاضلاب
هوادهی:جهت هوادهی فاضلاب و انجام فرآیندهای بیولوژیکی تصفیه فاضلاب جهت حذف آلاینده های موجود در فاضلاب بوسیله تغذیه میکروارگانیسم ها
ته نشینی: فرآیندهای انجام شده در واحد هوادهی منجر به تولید توده های بیولوژکی سنگینی میشوند که بوسیله ته نشینی میتوان آنها را از جریان فاضلاب حذف نمود که این کار در مخزن ته نشینی پکیج هل تصفیه فاضلاب به وقوع می پیوندد.
کلر زنی:جهت میکروب زدایی فاضلاب تصفیه شده و جلوگیری از آلودگی منابع پذرنده از کلر جهت میکروب زدایی پساب تصفیه شده استفاده می گردد.
فیلتراسیون:جهت حذف مواد معلق از فیلتر شنی و جهت حذف رنگ و بو از فیلتر کربنی بعد از پکیج تصفیه فاضلاب استفاده می شود.
مخزن نگهداری و هاضم لجن: جهت هضم لجن و نگهداری و تخلیه دوره ای لجن درون پکیج تصفیه فاضلاب از این مخزن استفاده می شود.
مزایای استفاده از پکیج تصفیه فاضلاب
امروزه استفاده از این پکیجها به دلیل مزایای زیر به شدت افزایشیافته است:
- سیستمهای پکیج تصفیه فاضلاب از قبل مونتاژ و در کارخانه آزموده شده اند. بدین ترتیب هزینه نصب و راهاندازی آن در محل بسیار کاهش خواهد یافت.
- ماهیت فشرده و جمع و جور این سیستمها ادغام و نصب آنها را با توجه به امکانات و فضای موجود آسان مینماید.(ابعاد کوچک و اشغال فضای کم)
- پکیجهای مهندسی شده کامل با تحویل سریع
- قابلیت تمیزکاری کامل برای اطمینان از بهترین عملکرد سیستم
- عملیات ساده و تعمیر و نگهداری که نیاز به نظارت حداقل اپراتوری دارد.
- قابلیت انتقال پکیج از محلی به محلی دیگر پس از نصب و راهاندازی (این قابلیت برای کمپهای مهندسی و کارگری در پروژههای اجرایی بسیار مهم است و میتوان پس از اتمام پروژه پکیج را به محل پروژه جدید انتقال داد.)